ผมเชื่อว่า อาจารย์ทุกท่านคงเคยพบกับเหตุการณ์ที่ว่า พอนักเรียนเรื่องหนึ่งเข้าใจแล้ว แต่พอได้เรียนอีกเรื่องหนึ่ง นักเรียนก็ลืมเรื่องเดิมที่เคยเรียนผ่านมา นั่นคือ นักเรียนเกิดอาการ “เรียนหน้าลืมหลัง”
เหตุการณ์เดียวกันนี้ก็ปรากฏในงานวิจัยเช่นกันครับ ในงานวิจัยเรื่อง “Interference between electric and magnetic concepts in introductory physics” ผู้วิจัยจัดการเรียนการสอนเรื่อง “แรงทางไฟฟ้า” ไปแล้ว และผู้เรียนก็ตอบคำถามได้อย่างถูกต้อง
แต่อย่างไรก็ตาม เมื่อผู้วิจัยจัดการเรียนการเรียนการสอนเรื่อง “แรงทางแม่เหล็ก” ที่กระทำต่อประจุไฟฟ้าที่กำลังเคลื่อนที่ในสนามแม่เหล็ก ซึ่งผู้เรียนมักมีความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนว่า “แรงแม่เหล็กนั้นจะมีทิศเดียวกับทิศของสนามแม่เหล็ก” เมื่อเรียนจบ ผู้เรียนก็สามารถตอบคำถามเรื่องนี้ได้อย่างถูกต้อง
แต่เมื่อผู้วิจัยย้อนกลับมาศึกษาความเข้าใจของผู้เรียนเรื่อง “แรงทางไฟฟ้า” อีกครั้ง ผู้เรียนก็กลับตอบคำถามเกี่ยวกับแรงทางไฟฟ้าไม่ถูกต้อง ซึ่งผู้เรียนมักนำสิ่งที่ได้เรียนรู้เรื่อง “แรงทางแม่เหล็ก” มาตอบคำถาม
นอกจากนี้ เมื่อให้นักเรียนตอบคำถามทั้งเรื่อง “แรงทางไฟฟ้า” และ “แรงทางแม่เหล็ก” โดยสุ่มสลับข้อคำถามกัน ผู้วิจัยพบด้วยว่า คำตอบของผู้เรียนขึ้นอยู่กับว่า คำถามเรื่องใดขึ้นมาก่อน และนักเรียนเพิ่งผ่านการเรียนเรื่องอะไรมาล่าสุด
มันแปลกดีนะครับ